ESKİ MEZOPOTAMYA’DA DOMUZ, DOMUZ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE DOMUZUN RİTÜEL METİNLERİNDE KULLANIMIYLA İLGİLİ ÇEŞİTLİ KAYITLAR

Mezopotamya’da domuz, daha çok eti ve yağı için yetiştirilen bir hayvandı. Kısa zaman içerisinde yavru yapabilen domuzlar önemli et kaynağıydı. Domuz, Eski Mezopotamya kaynaklarında özellikle III.Ur/Yeni Sumer dönemine tarihlenen Ur, Garšana, Umma, Lagaš, Puzriš Dagan gibi kentlerde ele geçen ekonomik içerikli arşivlerde Babil döneminden bazı kaynaklarda sıklıkla geçmektedir. 
 Domuzlar, uzak mesafe yolculukları uygun hayvanlar olmadığından, yeniden dağıtımı yapılamadığından aynı zamanda süt yumurta temel ürün sağlayan hayvan olmaması sebebiyle domuz yetiştiriciliğinin yerel yönetim tarafından pek desteklenmediği görüşü yaygındır. Domuz yetiştiriciliğinin, genellikle küçük ölçekte, mütevazi çiftçi ailelerin uğraştığı faaliyet olduğu düşünülmektedir. yetiştiriciliği konusunda en zengin bilgiler III.Ur ait Lagaš arşivinden dönemi kayıtlarından gelmektedir. düzenlenen festivallerde, bayramlarda cenaze törenlerinde katılımcılara sunmak amacıyla çeşitli kasabalardan büyükbaş küçükbaşlarla birlikte domuzların da sipariş verilen arasında çivi yazılı belgelerde kayıtlıdır.
 sadece tüketilmiyordu. Aynı kötülüğü/büyüyü kovma/bozma ritüellerinde, olumsuzluğun yüklendiği nesne olarak yani “yerini alma” ritüellerinde de kullanılan Çivi belgelerle birlikte, başta silindir mühürler olmak üzere rölyeflerde, muskalarda, kil figürlerde arkeolojik eserlerin üzerinde betimlemelerini görmek mümkündür. Bu çalışmamızın sınırları, ağırlıklı domuzlarla ilgili bilgilerin sık kaydedildiği metinleri belgeler çerçevesinde şekillenmiştir. Domuzların ritüellerde kullanımına ilişkin birtakım metinler bu çalışmada alınmıştır.